De Laakbrug aan het Bruggenhof

De Laakbrug aan het Bruggenhof

Tot het einde van de 19de eeuw was Betekom de trotse bezitter van een prachtig kasteel. Het gebouw stond in de brede Demervallei op ongeveer een kilometer ten westen van de dorpskern. Vanaf de huidige Tolhuisstraat leidde een lange door bomen omgeven laan naar het kasteel. Voor men het poortgebouw bereikte,  passeerde men drie bruggen: een brug over de Laak, een tweede over een gracht rond het neerhof en tot slot een ophaalbrug over de eigenlijke slotgracht. Het was aan deze bruggen dat het Bruggenhof zijn naam ontleende.

Het eerste kasteel werd vermoedelijk rond 1250 gebouwd in opdracht van Willem van Aarschot alias van Ter Bruggen. Hoe het oorspronkelijke gebouw er uitzag, is onbekend. De heren van Ter Bruggen benoemden samen met de heren van Rivieren de schepenen van de Betekomse schepenbank en bezaten verder enkele zogenaamde heerlijke rechten zoals het visrecht op een stuk van de Laak.   

In de loop van de geschiedenis kwam het Bruggenhof in handen van verschillende adellijke families die al dan niet permanent het kasteel bewoonden. Dankzij een tekening uit het einde van de 16de eeuw en enkele ruwe schetsen op historische kaarten hebben we een idee hoe het gebouw er moet uitgezien hebben. In 1882 beslisten de toenmalige eigenaars het kasteel te slopen.

Vrij snel na de sloop werd het voormalige kasteeldomein omgezet in landbouwgrond, waardoor de herinnering aan het Bruggenhof snel vervaagde. De weg naar het kasteel werd doorgetrokken en door de boeren gebruikt om de vruchtbare gronden in de Demerbeemden te bewerken. Omdat men de Laak niet kon passeren zonder de brug bleef dit stukje erfgoed gelukkig gespaard.

De brug is een mooi staaltje van bak- en ijzerzandsteenarchitectuur en bestaat uit twee ongelijkmatige bogen. De noordelijke brede boog is volledig in baksteen met aan weerszijden een verankerde sluitsteen in ijzerzandsteen. De zuidelijke boog bestaat uit grote blokken ijzerzandsteen met eromheen baksteen. De ijzerzandstenen blokken worden op hun plaats gehouden door twee grote gebogen ankerijzers. Het vloerniveau in het water bestaat uit bakstenen die op hun smalle kant geplaatst werden. De bovenzijde van de brug werd gedeeltelijk hersteld of verhoogd met recentere baksteen. In de 20ste eeuw werd een laag beton op het brugdek gegoten met aan weerszijden een betonnen reling.

We mogen oprecht fier zijn op dit prachtig bouwwerk onder wiens bogen het Laakwater al honderden jaren stroomt.

Meer lezen? In het najaar van 2019 verschijnt een gloednieuw boek waarin de ontwikkeling van de openbare infrastructuur in Betekom sinds de middeleeuwen onder de loep genomen wordt. Ook de Grote Laak en haar bruggen eisen een stuk van de aandacht op.